We moeten ze nog tegenkomen, de eerste moeder die aangeeft te willen slapen als een baby. Desalniettemin bestaat er in het Engels een heel populaire zegswijze “sleeping like a baby”. Daar maak je als moeder algauw van: ‘I don’t want to sleep like a baby… I want to sleep like my husband’! Met een knipoog, weliswaar. Want de tijden waarin nachtelijk ouderschap enkel voor de moeder waren, die zijn hopelijk voorbij.
“Slaapt hij al door?”
Of de babykamer al af is – wil de buurvrouw graag weten? Dat je hem niet teveel moet verwennen – geeft een tante nog snel mee! Maar ongetwijfeld de topper: Slaapt de baby al door?
In elke omgeving waar kleine kinderen geboren worden en opgroeien blijft slaap een hot topic. Het jammere is echter dat veel van die vragen en opmerkingen de onzekerheid van jonge ouders doen rijzen en al snel vraagt elke nieuwe ouder zich af of ze het wel goed doen. Wat als de baby maar korte slaapjes doet? Wat als de baby enkel slaapt op mama of papa? Doe je het dan wel goed?
Hebben we als ouder en maatschappij wel de juiste verwachtingen van een baby? Zorgen deze verwachtingen niet al te vaak voor frustraties, discussies, twijfel… terwijl alles eigenlijk prima loopt?
Fysiologie van de baby
Als we kijken naar de fysiologie van een baby dan begrijpen we vaak beter waarom en hoe een baby slaapt. Het brein van een baby werkt anders dan een ouder kind of een volwassene. Een baby heeft een slaapcyclus van 45 minuten en zal dus ‘kort’ slapen. Tijdens de lichtere slaap, aan het einde van zo een cyclus, wordt de baby makkelijker wakker. In de eerste weken en maanden van het leven moet een baby erg veel leren. Slapen en terug inslapen is wellicht een van de grootste uitdagingen voor zo’n klein wezentje.
Rust en regelmaat
Sommige bronnen vinden rust en regelmaat het summum van babyzorg. Daar is vast iets van aan. Maar laten we onszelf even verplaatsen in het hoofd van de baby in kwestie. Die heeft net een drukke dag gehad: sociale contacten met nieuwe mensen, een afspraak met de dokter van Kind & Gezin waar je je nog eventjes voor moest haasten, eten op onregelmatige tijdstippen, nieuwe vaardigheid onder de knie proberen krijgen, … Wanneer het hele lijstje netjes afgehaspeld werd, word je in bed gelegd en moet je tot rust komen.
Een volwassene wil na een gelijkaardige dag vast eerst even ontprikkelen. Even de partner spreken, een knuffel krijgen, nog wat op adem komen in de zetel, … Vaak hebben we als volwassene zelfs een slaapritueel waar we sterk aan vast houden zonder dat we het zelf beseffen.
Dat is uiteindelijk voor een baby niet anders.
Een beetje voorspelbaarheid en een herkenbaar slaapritueel waarbij de baby tot rust kan komen op een veilige plek (bij de ouders of primaire verzorger) zorgt dus vaak voor een rustiger verloop van het slaapmoment. Het kan een baby een houvast bieden. Maar hoe je die rust en regelmaat toepast laat zich niet in boeken gieten. Je maakt als gezin immers best de keuzes die bij jullie passen.
Nachtvoedingen
Een baby kan wakker worden van honger of dorst, van nood aan nabijheid, van pijn of fysieke ongemakken en nog tal van andere oorzaken. Op latere leeftijd wordt een kind dan weer eerder wakker door prikkels die nog te verwerken zijn, een lichtere slaap, fysieke ongemakken, maar ook dan blijft er vaak nog die nood aan nabijheid.
Veel ouders vragen zich af of ze wel goed doen door nabij te zijn, door nachtvoedingen te geven, door het kind gerust te stellen. Zal het kind wel zelfstandig leren zijn? Verwen ik hem niet te veel? Creëer ik geen slechte gewoontes? Heel eenvoudig: nee!
Door te voeden wanneer ze honger hebben, door te knuffelen wanneer ze verdrietig zijn en door te troosten wanneer ze angstig zijn leert een kind vooral dat er altijd iemand is die voor hen zorgt. Je leert je kindje een gevoel van veiligheid, van warmte en van liefde. Hoe meer ze weten dat er altijd iemand voor hen is, hoe minder ze zullen roepen “voor de honger die komt” of wenen “voor het geval ze anders alleen zullen zijn”. Je legt er dus een veilige, brede, gehechte basis mee.
Mama en papa zijn moe.
De meesten onder ons kennen het monstertje ‘oververmoeidheid’ nu ondertussen wel al. De slapeloze nachten dikken aan. Je wordt moe, je bent prikkelbaar, je hebt minder geduld,… Soms gaat het allemaal eventjes niet meer, en dat is niet erg.
Op zo’n momenten willen we graag een kant-en-klare oplossing, willen we een doorslapende baby en zoeken we naar de best mogelijke manier om aan meer slaap te geraken. Een onmiddellijke oplossing is er helaas niet. Maar gelukkig zijn er wel manieren om een beetje extra slaap te stelen.
Bijslapen overdag kan een oplossing bieden. De zorg verdelen tussen partners scheelt ook al een slok op de borrel. Als het echt nodig is, tank dan even slaap door elders te slapen terwijl je kindje door iemand anders verzorgd wordt. Dat is geen schande!
Slaaptraining
Natuurlijk bestaan er ook technieken die je kind ‘leren’ om beter te slapen. Het woord ‘slaap’ intikken in een zoekmachine geeft als resultaat direct een tal van bronnen die de ultieme tips en regels rond slaap beloven. Zo zou je door het volgen van die tips een baby hebben die doorslaapt en vrolijk door het leven zal gaan gezien vermoeidheid als sneeuw voor de zon verdwijnt. Slaaptrainingen bestaan in alle maten en vormen, de ene al wat milder dan de ander, met of zonder tranen.
Niet elke slaaptraining is “des duivels” maar voorzichtigheid en gezond verstand zijn geboden. Vraag jezelf ook op tijd af hoe jij het zou vinden moest jij door je partner zo behandeld worden. Kindjes zijn immers ook maar gewoon kleine mensjes met eigen gevoelens en eigen noden.
Geen nood, zolang je in je afwegingen de noden van iedereen in het gezin mee in overweging neemt, kom je vast goed uit. Maar als je graag alles even op een rijtje wil zetten, dan denken we graag met je mee tijdens een consult.